چرا برخی افراد در روابط عاطفی، همیشه به دنبال “کمال” میگردند؟
جستجوی کمال در روابط عاطفی، موضوع پیچیدهای است که میتواند ناشی از عوامل متعددی باشد. این تمایل، گاهی اوقات باعث میشود افراد انتظارات غیرواقعی از شریک عاطفی خود داشته باشند و در نتیجه، از رابطهی خود ناراضی باشند. اما چه عواملی باعث میشوند برخی افراد به دنبال “کمال” باشند؟ در این مقاله، ۱۹ نکته را بررسی میکنیم:
ریشههای این کمالگرایی میتواند در تجربیات دوران کودکی، الگوهای ارتباطی خانواده، و باورهای شخصی فرد نهفته باشد.
- ✅
ترس از صمیمیت:
کمالگرایی میتواند پوششی برای ترس از آسیبپذیری و صمیمیت واقعی باشد. اگر فرد باور داشته باشد که باید “کامل” باشد تا دوست داشته شود، از نشان دادن ضعفها و نقصهای خود اجتناب میکند. - ✅
تصویر کاملا مطلوب از عشق:
رسانهها و فیلمها اغلب تصویری کاملا مطلوب و غیرواقعی از عشق ارائه میدهند. این تصویر میتواند باعث شود افراد انتظار داشته باشند رابطهی آنها همیشه عاشقانه، آسان و بدون چالش باشد. - ✅
ناامنی درونی:
افراد ناامن اغلب برای جبران احساس کمبود و بیارزشی، به دنبال یافتن شریکی “کامل” هستند. آنها باور دارند که با داشتن شریکی بینقص، میتوانند احساس بهتری نسبت به خود داشته باشند. - ✅
تجربههای آسیبزا در گذشته:
تجربههای منفی در روابط قبلی، مانند خیانت یا طرد شدن، میتواند باعث شود فرد در روابط بعدی بسیار محتاط و کمالگرا شود. - ✅
فشار اجتماعی:
گاهی اوقات، فشارهای اجتماعی و خانوادگی برای یافتن شریکی “مناسب” میتواند باعث شود فرد به دنبال ویژگیهای کاملا مطلوبگرایانه باشد. - ✅
باورهای غلط در مورد عشق:
باورهای غلطی مانند “عشق باید آسان باشد” یا “اگر او واقعاً دوستم داشته باشد، باید همه چیز را درک کند” میتواند باعث شود فرد انتظارات غیرواقعی از رابطه داشته باشد. - ✅
عدم پذیرش نقصها:
افرادی که خودشان را به اندازه کافی دوست ندارند، اغلب در پذیرش نقصهای دیگران نیز مشکل دارند. - ✅
نیاز به کنترل:
کمالگرایی میتواند ناشی از نیاز به کنترل باشد. فرد با داشتن انتظارات بالا، سعی میکند بر رابطهی خود کنترل داشته باشد و از وقوع مشکلات جلوگیری کند. - ✅
ترس از اشتباه:
ترس از انتخاب شریک “اشتباه” میتواند باعث شود فرد بسیار سختگیرانه عمل کند و به دنبال یافتن فردی بینقص باشد. - ✅
الگوهای ارتباطی خانواده:
اگر فرد در خانوادهای بزرگ شده باشد که کمالگرایی در آن ارزشمند تلقی میشود، احتمالاً در روابط عاطفی خود نیز به دنبال کمال خواهد بود. - ✅
نیاز به تایید:
برخی افراد برای دریافت تایید و تحسین از دیگران، به دنبال داشتن رابطهای “بینقص” هستند. - ✅
فقدان مهارتهای ارتباطی:
فقدان مهارتهای ارتباطی سالم میتواند باعث شود فرد در بیان نیازها و حل تعارضات دچار مشکل شود و به جای آن، به دنبال یافتن شریکی باشد که “همه چیز را خودش بداند”. - ✅
اعتماد به نفس پایین:
کمبود اعتماد به نفس باعث می شود فرد فکر کند لایق یک رابطه خوب نیست و با معیارهای سخت گیرانه، سعی در اثبات ارزش خود دارد. - ✅
جستجوی امنیت:
کمال گرایی میتواند یک مکانیسم دفاعی برای ایجاد حس امنیت و ثبات در زندگی باشد. - ✅
فرار از تنهایی:
ترس از تنهایی ممکن است فرد را به سمت جستجوی یک شریک کامل سوق دهد، با این امید که تنهایی را به طور کامل از بین ببرد. - ✅
مقایسه با دیگران:
مقایسه مداوم رابطه خود با روابط دیگران، که اغلب در رسانه های اجتماعی نمایش داده می شوند، میتواند منجر به انتظارات غیرواقعی شود. - ✅
عدم درک واقعیت عشق:
عدم آگاهی از ماهیت واقعی عشق که شامل سازش، گذشت و پذیرش نقص هاست. - ✅
تجربه بی ثباتی در کودکی:
کودکی ناآرام و پر از بی ثباتی، میتواند فرد را در بزرگسالی به دنبال ایجاد یک رابطه کامل و بی نقص بکشاند تا حس امنیت را تجربه کند. - ✅
فانتزی های دوران کودکی:
داشتن فانتزی های غیرواقعی در مورد عشق و روابط، که اغلب از طریق داستان ها و فیلم ها شکل می گیرند.
درک این عوامل میتواند به افراد کمک کند تا الگوهای رفتاری خود را شناسایی کرده و انتظارات خود را در روابط عاطفی تعدیل کنند.
به یاد داشته باشیم که هیچ کس کامل نیست و یک رابطهی سالم بر پایهی پذیرش، احترام و رشد متقابل بنا میشود، نه بر اساس کمالگرایی.
پذیرش این واقعیت که روابط چالشها و نقصهای خود را دارند، گامی مهم در جهت داشتن یک رابطهی عاطفی رضایتبخش و پایدار است.
چرا برخی افراد در روابط عاطفی کمالگرا هستند؟
1. ترس از آسیبپذیری
کمالگرایی در روابط عاطفی اغلب ریشه در ترس از نشان دادن آسیبپذیری دارد. فرد میترسد که اگر خود واقعیاش را نشان دهد، مورد پذیرش قرار نگیرد یا طرد شود. این ترس باعث میشود که نقابی از کمال بر چهره بزند و سعی کند بیعیب و نقص به نظر برسد. آنها فکر میکنند که با بینقص بودن میتوانند از خود در برابر آسیبهای احتمالی رابطه محافظت کنند. این ترس در واقع نوعی مکانیسم دفاعی است برای جلوگیری از درد و رنج ناشی از طرد شدن. آسیبپذیری کلید صمیمیت است و بدون آن، رابطه نمیتواند عمیق و معنادار شود. افراد کمالگرا اغلب در نشان دادن احساسات واقعی خود مشکل دارند. این ترس از آسیبپذیری میتواند باعث ایجاد فاصله عاطفی در رابطه شود.
2. عزت نفس پایین
یکی دیگر از دلایل کمالگرایی در روابط، عزت نفس پایین است. فردی که به خود باور ندارد، سعی میکند با کمالگرایی، ارزش خود را ثابت کند. آنها فکر میکنند که فقط در صورتی لایق عشق و توجه هستند که بینقص باشند. این باور غلط باعث میشود که همیشه به دنبال تأیید و تحسین از طرف مقابل باشند. عزت نفس پایین باعث میشود که فرد مدام خود را با دیگران مقایسه کند و احساس نارضایتی کند. آنها به دنبال کسب اطمینان دائمی از طرف مقابل هستند که دوست داشته میشوند. این نیاز دائمی به تأیید میتواند رابطه را خسته کننده و فرساینده کند. افراد کمالگرا اغلب به شدت از انتقاد میترسند، زیرا آن را تأییدی بر بیارزش بودن خود میدانند.
3. تجربههای تلخ گذشته
تجربههای تلخ گذشته، مانند طرد شدن یا خیانت، میتواند باعث ایجاد کمالگرایی در روابط شود. فرد برای جلوگیری از تکرار این تجربهها، سعی میکند رابطه را به طور کامل کنترل کند. آنها فکر میکنند که با بینقص بودن میتوانند از بروز مشکلات جلوگیری کنند. این کنترل بیش از حد میتواند باعث خفه شدن رابطه و از بین رفتن صمیمیت شود. تجربههای منفی گذشته میتواند باعث ایجاد الگوهای ناسالم در روابط شود. فرد ممکن است ناخودآگاه به دنبال تکرار الگوهای گذشته باشد. پردازش و التیام زخمهای گذشته برای داشتن روابط سالم ضروری است. درمانگر میتواند به فرد کمک کند تا الگوهای ناسالم خود را شناسایی و تغییر دهد.
4. الگوهای خانوادگی
الگوهای خانوادگی نیز میتواند در ایجاد کمالگرایی در روابط نقش داشته باشد. اگر فرد در خانوادهای بزرگ شده باشد که کمالگرایی در آن ارزش محسوب میشده، احتمال اینکه خودش هم کمالگرا شود، بیشتر است. در این خانوادهها، ممکن است عشق و محبت مشروط به عملکرد خوب باشد. این مسئله میتواند باعث شود که فرد احساس کند فقط در صورتی لایق عشق است که بینقص باشد. الگوهای خانوادگی میتوانند ناخودآگاه در روابط ما تکرار شوند. شناخت این الگوها و تلاش برای تغییر آنها میتواند به بهبود روابط کمک کند. فرد ممکن است ناخودآگاه به دنبال بازسازی پویاییهای خانوادگی خود در روابط عاطفی باشد. آگاهی از این الگوها گام مهمی در جهت تغییر آنها است.
5. انتظارات غیرواقعی
کمالگرایی اغلب با انتظارات غیرواقعی از رابطه همراه است. فرد انتظار دارد که رابطه همیشه عالی و بینقص باشد و هرگونه مشکل یا اختلافی را نشانه شکست میداند. این انتظارات غیرواقعی میتواند باعث ایجاد استرس و نارضایتی در رابطه شود. هیچ رابطهای بینقص نیست و داشتن اختلاف نظر و مشکل طبیعی است. مهم این است که بتوانیم به طور سازنده با مشکلات برخورد کنیم و آنها را حل کنیم. انتظارات واقعبینانه میتواند به داشتن رابطهای سالمتر و پایدارتر کمک کند. افراد کمالگرا اغلب در پذیرش نقصهای خود و طرف مقابل مشکل دارند. این عدم پذیرش میتواند باعث ایجاد تنش و درگیری در رابطه شود.
6. ترس از قضاوت
ترس از قضاوت شدن توسط دیگران نیز میتواند باعث ایجاد کمالگرایی شود. فرد میترسد که اگر رابطهاش بینقص نباشد، مورد انتقاد و قضاوت قرار گیرد. این ترس باعث میشود که سعی کند رابطه را بیعیب و نقص جلوه دهد. آنها ممکن است از بیان مشکلات و چالشهای رابطه خود به دیگران خودداری کنند. این ترس از قضاوت میتواند باعث ایجاد احساس انزوا و تنهایی شود. باید به یاد داشته باشیم که هیچ کس کامل نیست و همه ما اشتباه میکنیم. پذیرش خود و دیگران با تمام نقصها، کلید داشتن روابط سالم و معنادار است. تمرکز بر رضایت شخصی به جای جلب رضایت دیگران میتواند به کاهش ترس از قضاوت کمک کند.
7. نیاز به کنترل
کمالگرایی اغلب با نیاز به کنترل همراه است. فرد سعی میکند رابطه را به طور کامل کنترل کند تا از بروز هرگونه مشکل یا ناامیدی جلوگیری کند. این کنترل بیش از حد میتواند باعث خفه شدن رابطه و از بین رفتن آزادی عمل طرف مقابل شود. رابطه سالم نیازمند تعادل بین استقلال و وابستگی است. کنترل بیش از حد میتواند باعث ایجاد احساس خفقان و نارضایتی در رابطه شود. یادگیری اعتماد به طرف مقابل و رها کردن نیاز به کنترل، گام مهمی در جهت داشتن رابطهای سالمتر است.
8. کمال گرایی در سایر جنبههای زندگی
افرادی که در سایر جنبههای زندگی خود کمالگرا هستند، به احتمال زیاد در روابط عاطفی خود نیز کمالگرا خواهند بود. این یک ویژگی شخصیتی است که به ابعاد مختلف زندگی تعمیم داده میشود. آنها استانداردهای بالایی برای خود و دیگران دارند و به سختی از اشتباهات میگذرند. این کمالگرایی میتواند باعث ایجاد استرس و اضطراب در رابطه شود. باید آگاه باشیم که کمالگرایی در همه جنبههای زندگی میتواند آسیبزا باشد. تلاش برای کاهش کمالگرایی در سایر جنبههای زندگی میتواند به بهبود روابط عاطفی نیز کمک کند. افراد کمالگرا اغلب خود را به خاطر اشتباهاتشان سرزنش میکنند. یادگیری شفقت به خود میتواند به کاهش این خودانتقادی کمک کند.
9. رسانهها و شبکههای اجتماعی
رسانهها و شبکههای اجتماعی اغلب تصویری غیرواقعی از روابط عاطفی کاملا مطلوب ارائه میدهند. این تصویر میتواند باعث شود که فرد انتظارات غیرواقعی از رابطه خود داشته باشد و احساس نارضایتی کند. باید به یاد داشته باشیم که آنچه در شبکههای اجتماعی میبینیم، اغلب یک نسخه ویرایش شده و غیرواقعی از زندگی افراد است. مقایسه رابطه خود با روابط دیگران در شبکههای اجتماعی میتواند بسیار آسیبزا باشد. تمرکز بر نقاط قوت و مثبت رابطه خود، به جای مقایسه با دیگران، میتواند به بهبود رضایت از رابطه کمک کند. آگاهی از تأثیر رسانهها بر انتظارات ما از رابطه، گام مهمی در جهت داشتن انتظارات واقعبینانهتر است. فرد ممکن است ناخودآگاه سعی کند رابطهای شبیه به آنچه در رسانهها میبیند ایجاد کند. این تلاش میتواند باعث ایجاد استرس و نارضایتی در رابطه شود.
10. عدم پذیرش تفاوتها
کمالگرایی اغلب با عدم پذیرش تفاوتهای فردی همراه است. فرد انتظار دارد که طرف مقابل دقیقاً مطابق میل او باشد و هرگونه تفاوت یا مخالفتی را نشانه مشکل میداند. پذیرش تفاوتها و احترام به دیدگاههای مختلف، کلید داشتن رابطهای سالم و پایدار است. تلاش برای تغییر دادن طرف مقابل، به جای پذیرش او، میتواند باعث ایجاد تنش و درگیری در رابطه شود. تفاوتها میتوانند رابطه را غنیتر و جذابتر کنند. یادگیری قدردانی از تفاوتها و بهرهگیری از آنها به عنوان فرصتی برای رشد و یادگیری، گام مهمی در جهت داشتن رابطهای سالمتر است. 
